Veel staat of valt met de koopbereidheid van de consument.

Waarschijnlijk gaat het nog wel even duren voordat de consument de stap naar zeewier gaat maken. Een zeewiersalade of -burger wordt goed gekocht, maar voor het kopen van verse zeewier moet er nog wel wat gebeuren, aldus Sjaak Smeins, partner bij de Dutch Seaweed Group.

In een podcast ging Focusplaza-collega Fons Blomhert in gesprek met Sjaak Smeins. Samen spraken ze over wat zeewier kan beteken in het West-Europese voedingspatroon, hoe het geteeld wordt en waar de potentie zit qua product toepassingen.

Effectiever gebruik van het zoutwateroppervlak

In Nederland kennen we de wilde teelt van zeewier en de teelt op ‘farms’. Bij beiden is het belangrijk dat er wordt gelet op de belasting van de natuur en de duurzaamheid van teelt en oogst. Waar in de visserij jarenlang sprake is geweest van overbevissing moet dit niet het geval worden bij zeewier.  Daarom zou een samenwerking tussen de verschillende zee-telers zou, met het oog op duurzaamheid, een mogelijkheid zijn. Want één van de eigenschappen van zeewier is dat het heel goed nutriënten op kan nemen. Zo zou het bijvoorbeeld mogelijk zijn dat de mest die mosselen uitscheiden kan worden opgenomen door een zeewierplant. Het zeewater wordt daardoor gereinigd en je kan, door de teelt van mosselen en zeewier te combineren, ook effectiever gebruik maken van het zoutwateroppervlak.

Zelf verwerken voor duurzaamheid

Duurzaamheid en zo neutraal mogelijk produceren staan hoog in het vaandel bij de Dutch Weed Group. Dat is dan ook de reden dat ze zelf een verwerkingsfaciliteit zijn begonnen in Yrseke, waar ze kunnen wassen drogen, blancheren, snijden en zouten. Allerlei manieren om het verse zeewier langer goed te houden. Zonder deze verwerkingen is het namelijk ongeveer een week tot 10 dagen houdbaar. Gedroogd en bevroren is zeewier wel 2 tot 3 jaar houdbaar’.

In het buitenland wordt al in grotere mate gebruik gemaakt van zeewier als voedingsmiddel. Kunnen we daar kennis en ervaring vandaan halen? Corona heeft het de afgelopen twee jaar moeilijk gemaakt om daar kennis te vergaren. En de ervaring is ook dat het in het buitenland nog steeds veel handwerk is, zowel de teelt, het vermenigvuldigen en het oogsten. Niet bepaald de industriële schaal waarmee we in Nederland willen telen. Daarnaast hoeft in Nederland geen gebruik gemaakt te worden van aanvullende meststoffen, vanwege het vele zoute water en het zonlicht. Het vermoeden is dat er in het buitenland regelmatig meststoffen worden toegevoegd. ‘In Nederland weten we dus zeker dat het traceerbaar is, dat het schoon is, dat het lokaal is en dat de CO2 foodprint laag is’, legt Sjaak verder uit.

Zeewier als ingrediënt

De toepasbaarheid van zeewier is één van de grootste voordelen. Dat komt ook voornamelijk door de ziltige en rokerige umami smaak van wier waardoor je het terug vindt in veel consumptiemiddelen. Zo is het een goede vis- en vleesvervanger door de hoge hoeveelheid mineralen en vitaminen in combinatie met die umami smaak. En wier is natriumarm en daardoor een goede zoutvervanger in gerechten en producten zoals pasta en stamppotten, chips of andere gerechten en producten waar zout aan toegevoegd wordt. Het heeft ook een bindend component waardoor het als bindmiddel te gebruiken is in bijvoorbeeld tandpasta en chocolade. De potentie is dus enorm.

Het is zaak om de branche te overtuigen van zeewier als ingrediënt. Dus de bekendheid vergroten en producenten mee te nemen in hoe je het kan toepassen in bestaande producten of hoe je er nieuwe producten mee kan ontwikkelen.  ‘We proberen bedrijven te inspireren om gebruik te maken van zeewier en zeggen dan ook vaak: proef het nou gewoon.’, vertelt Sjaak. Die samenwerking met producenten is echt belangrijk om tot co-creatie te komen. Een heel ander spel dan een aantal jaren terug waarin het toch meer ging om je eigen product zo goed mogelijk in de markt te zetten. Tegenwoordig zijn branches veel meer gericht op samenwerken en het creëren van een sterke keten vanuit die samenwerking.

De lastige consument overtuigen…

Maar het vergroten van de kennis is bij veel Future Foods een uitdaging, zeker als je kijkt naar de gemiddelde ‘lastige’ consument, die toch wel moeilijk te overtuigen is. Daarom is juist het vertellen van het verhaal erg belangrijk. Voordelen en toepasbaarheid laten zien maar ook waar het vandaag komt. In het algemeen kan je zeggen dat zeker de toegankelijke producten zoals zeewierchips of de Dutch Weed Burger door de consument worden gekocht, maar voor nieuwe producten nog wel stappen gemaakt moeten worden. Dat is veel ‘zendingswerk’, we moeten gewoon veel uitleggen en vertellen’, concludeert Sjaak.

Wil je de podcast op beluisteren?